इलेक्ट्रिक टु ह्विलरमा भारतीय ब्रान्डको वर्चश्व वढ्दै

गत साउन पहिलो साता आईएमई इलेक्ट्रिकले ललितपुर महानगरपालिकालाई ५ थान राफ्ट ब्रान्डका इलेक्ट्रिक स्कुटर हस्तान्तरण ग¥यो । आईएमई ग्रुप अन्तर्गतको आईएमई इलेक्ट्रिकले राफ्ट ब्रान्डका भारतीय इलेक्ट्रिक स्कुटर औपचारिक रुपमा नेपालमा अझै भित्र्याएको छैन । यसका लागि आवश्यक तयारी भइरहेको कम्पनीको भनाइ छ । तर यो भन्दा पहिले नै नेपाली बजारमा यसको चर्चा चुलिएको छ ।

भारतीय कम्पनी जोय ई–बाइकका विभिन्न मोडल नेपाली बजारमा हालै उपलब्ध भएका छन् । गत असोज ६ देखि ९ गते सम्म आयोजित नाडा ईभी एक्सपो २०२२ मा जोय ई–बाइकका विभिन्न मोडल सार्वजनिक गरिएका थिए । महावीर अटोमोबाइल्सले यी इलेक्ट्रिक बाइक नेपाली बजारमा छिट्टै नै आधिकारिक रुपमा लन्च गर्ने बताएको छ ।

पहिले इलेक्ट्रिक स्कुटर मात्र उपलब्ध भइरहेकोमा पछिल्लो समयमा नेपाली बजारमा इलेक्ट्रिक बाइक समेत प्रशस्तै भित्रिन थालेका छन् । जोय र कोमाकी लगायतका विभिन्न ब्रान्डका इलेक्ट्रिक बाइक नेपाली बजारमा उपलब्ध छन् ।

इलेक्ट्रिक टु ह्विलरमा चिनियाँ ब्रान्डको वर्चश्वलाई भारतीय ब्रान्डले चुनौती दिन थालेका छन् । नेपालमा हाल २ दर्जन बढी इलेक्ट्रिक टु ह्विलरको कारोबार हुँदै आइरहेकोमा भारतीय ब्रान्डको हिस्सा समेत आधाआधी हाराहारीमा आइपुगेको हो । विक्री परिणाममा भने अझै पनि चिनियाँ ब्रान्ड नै अघि रहेको प्रष्ट देखिन्छ ।

नेपाली बजारमा अहिले ओलादेखि ओकिनावा, प्योर इभी, राफ्ट, हिरो इलेक्ट्रिक, कोमाकी र जोय सहित एकदर्जन हाराहारीमा भारतबाट इलेक्ट्रिक टु ह्विलर ब्रान्ड आयात भैरहेका छन् । भारतमा पछिल्लो समय हरेक महिनाजसो कुनै न कुनै नयाँ ब्रान्डको यस्तो ईभी सार्वजनिक भैरहेका कारण यो संख्या भोलिका दिनमा अझै बढेर जाने निश्चित भएको छ ।

भारतमा उत्पादन भएर नेपाल आउने प्रतीक्षामा रहेका प्रख्यात ब्रान्ड बजाज चेतक, टीभीएस आइक्यूव र हिरो भिडा सहित अन्य थुप्रै ब्रान्ड समेत ढिलोचाँडो नेपाल आउने नै छन् । यसले नेपालको इलेक्ट्रिक टु ह्विलर बजार भारतीय ब्रान्डको नियन्त्रमा पर्ने अनुमान लगाउन सकिन्छ ।

फोर ह्विलर जत्तिकै लोकप्रिय नवनेपनि नेपालमा इलेक्ट्रिक टु ह्विलरको बजार विस्तारै उकालो लाग्दै गैरहेको छ । यसमा पनि इलेक्ट्रिक स्कुटरमा ग्राहकको आकर्षण बढिरहेको प्रष्ट हुन्छ । यसै महिनाको असोज ६ देखि ९ गतेसम्म काठमाडौंमा आयोजना भएको पहिलो ईभी एक्सपोमा सवैभन्दा बढी सहभागिता इलेक्ट्रिक टु ह्विलरबाटै रहेको थियो ।

उक्त एक्सपोमा दर्शकले विद्युतबाट चल्ने यस्ता साधनलाई रुचिपूर्वक अवलोकन गरेका थिए । एक्सपो स्थलबाटै भारतको चर्चित ओला स्कुटर समेत लन्च गरिएको थियो । यो स्कुटरलाई सिजी मोटर्सले नेपाल भित्र्याएको हो ।

प्योर ईभीका इलेक्ट्रिक स्कुटर र मोटरसाइकल नेपाली बजारमा बिक्री–वितरण गरिरहेको ह्वाइट लोटस मोटर्सका म्यानेजिङ डाइरेक्टर अशोक खड्गीले ईभी एक्सपोबाट दर्शकहरुमा इलेक्ट्रिक सवारीप्रति अझै बढी विश्वसनियता बढेको बताए । ब्रान्ड प्रवद्र्धन मात्र लक्ष्य भए पनि एक्सपोकै कारण इलेक्ट्रिक बाइक र स्कुटरको बिक्री समेत बढेको उनको भनाइ छ ।

खड्गीका अनुसार भारतमा लामो समय देखि इलेक्ट्रिक सवारी साधन उपलब्ध गराउदै आएका प्रतिष्ठित कम्पनीका उत्पादन नेपालमा आएका र आफ्टर सेल्स तथा स्पेयर पार्ट्स उपलब्धता आदिमा भारतीय ब्रान्डले सहजता प्रदान गर्छन् । यो कुरामा कोमाकी ईभीको बिक्री–वितरण गर्दै आएको युनिटी ट्रेडिङ कन्सर्नका म्यानेजिङ डाइरेक्टर उमेश अधिकारी पनि समर्थन जनाउछन् । उनका अनुसार भारतबाट अन्य देशको तुलनामा छिट्टै नै स्पेयर पार्ट्स उपलब्ध हुने र नेपाल तथा भारतका बीच धेरै कुरामा समानता भएकाले भारतका इलेक्ट्रिक स्कुटर नेपाली बजारका लागि उपयुक्त छन् ।

बजारमा भारतीय ब्रान्डका इलेक्ट्रिक स्कुटरको वर्चश्व बढ्दै गएपनि यी मध्ये अधिकांश व्रान्डमा निम्तिएको आगालागी घटना र अगाडिको सस्पेन्सन नै भाँचिने लगायत घटनाले यस्ता स्कुटरको गुणस्तरमा भने ग्राहकले शंका गर्दै आइरहेका छन् । भारतमा यस्ता साधनको उत्पादन भर्खरै शुरुवात भएको र यो परीक्षणकै क्रममा रहेको कारण पनि गुणस्तरलाई लिएर शंका गर्न थालिएको हो । जसले नेपाली बजारलाई समेत प्रभावित बनाउँदै लगेको छ ।

तर हाल भारतमा एआईएस १५६ अनुसार इलेक्ट्रिक सवारी साधनलाई अपग्रेड गर्नुपर्ने अनिवार्य व्यवस्था सरकारले गरेको र त्यसै अनुसारका उत्पादन उपलब्ध हुने भएकाले त्यस्तो समस्या नहुने कम्पनीहरुको भनाइ छ ।