चिनियाँ कार कम्पनी र ईभी अगाडि निरीह बन्दै पश्चिमी कम्पनी

चीनमा प्राविधिक क्रान्ति आएसँगै चीनले विश्वव्यापी स्मार्टफोन बजार कब्जा गरिसकेको छ । आज स्मार्टफोनदेखि अटोमोबाइल्स सबै उद्योगमा चीनको प्रभुत्व छ । चीनको प्राविधिक विकासको आक्रामक गति र रणनीति आज संसारभरका धेरै ठुला कार कम्पनीको लागि समस्याको कारण बनेको छ।

अटोमोबाइलको सबैभन्दा ठुलो बजार चीनले विश्वव्यापी अटो उद्योगमा हलचल मच्चाएको छ । फक्सवागन, मर्सिडिज बेन्ज, एस्टन मार्टिन, बीएमडब्लु जस्ता युरोपेली कम्पनी चीनमा आफ्नो पेट्रोल र ईभी कार बेच्न संघर्ष गरिरहेका छन् । सस्तो चिनियाँ कारका कारण फक्सवागन जस्तो ठुला अटोमोबाइल कम्पनी जर्मनीमा आफ्ना प्लान्ट बन्द गर्न बाध्य भएको छ ।

चीनमा उत्पादन भएको सस्तो इलेक्ट्रिक कारका कारण चीनमा युरोपेली कार कम्पनी बन्द हुँदैछन् । झण्डै चार दशकदेखि चीनमा व्यापार गर्दै आएको जर्मन कम्पनी अहिले धरासायी बन्दै गएको छ । कम्पनीको आम्दानीको ३० प्रतिशतभन्दा बढी स्रोत चीनबाट आउँछ, तर यस वर्षको तथ्यांकअनुसार चीनमा फक्सवागनको बिक्री १० प्रतिशतले घटेको छ भने कम्पनीको नाफा ६४ प्रतिशतले घटेको छ । जसका कारण एकातिर कम्पनीले चीनमा उत्पादन घटाउनु परेको छ भने अर्कोतिर जर्मनीमा ३ वटा कारखाना बन्द गर्न लागेको छ ।

यसको मुख्य कारण चीनको आक्रामक विस्तार नीति भनिएको छ । वास्तवमा, चीनका सरकारी बैंक र अन्य सरकारी उद्यमले स्थानीय अटो कम्पनीलाई ठुलो सब्सिडी रहेका छन् । यसले कम्पनीलाई लागत घटाउन मद्दत गरिरहेको छ। अनुदानका कारण चिनियाँ कारको मूल्य ३० प्रतिशत कम छ भने इलेक्ट्रिक कार ५० प्रतिशतसम्म कम मूल्यमा लन्च भइरहेको छ ।

चीनले सन् २००० मा नै इलेक्ट्रिक कारमा जाने रणनीति तयार गरेको थियो । चिनियाँ कम्पनीले पेट्रोल-डिजेल कारमा युरोपेली, अमेरिकी, कोरियाली र जर्मन कम्पनीलाई हराउन नसक्ने महसुस गरेका थिए। चीनमा अटो इन्जिनियर बनेका वान ग्याङले सन् २००९ मा ईभी कम्पनीलाई सब्सिडी दिने योजना सुरु गरे । २०२२ सम्म २ लाख ५ हजार करोड भन्दा बढी सहायता प्रदान गरिएको थियो। आज विश्वका ५० प्रतिशतभन्दा बढी ईभी चीनमा बेचिन्छ ।

रिपोर्टका अनुसार चीनको ईभीका बारेमा आक्रामक नीतिको प्रभावले पेट्रोल डिजेल गाडीको तुलनामा इलेक्ट्रिक कारको मूल्य १९ प्रतिशतसम्म कम भएको छ । त्यहाँको कार बजारमा इलेक्ट्रिक सवारी साधनको हिस्सा २० प्रतिशत पुगेको छ । युरोपमा ५० वटा मुख्य कार उत्पादन गर्ने ब्रान्ड छन् भने अमेरिका र जापानमा १४–१४ ब्रान्ड छन् । जबकि चीनमा १४० ब्रान्ड छन् । साथै, चीनको उत्पादन क्षमता पश्चिमी कार निर्माता भन्दा ३० प्रतिशत तीव्र छ।