इलेक्ट्रिक टु ह्विलरमा रेन्ज, चार्जिङ र ब्याट्रीको चिन्ता : यसरी गर्दैछ गोगोरोले समाधान

काठमाडौं– नेपालमा इलेक्ट्रिक टु ह्विलर भित्रिएको निकै लामो समय बितिसकेको छ । केही वर्ष अघिसम्म एकाध ब्रान्डका इलेक्ट्रिक स्कुटर मात्रै उपलब्ध रहेको बजारमा अहिले ७० भन्दा बढी ब्रान्डले उपस्थिति जनाइसकेका छन् । संख्यात्मक हिसावले निकै धेरै ब्रान्ड उपलब्ध भएपनि बजारमा इलेक्ट्रिक स्कुटरको बिक्री भने निकै निराशाजनक छ । जसलाई वर्षमा ५ हजार हाराहारी मात्रै इलेक्ट्रिक स्कुटर भित्रिएको भन्सार विभागको तथ्यांकले प्रष्ट पार्छ ।

पछिल्लो समय मोटरसाइकलकै हाराहारीमा स्कुटर समेत बिक्री हुन थालेपनि इलेक्ट्रिक स्कुटरले बजार लिन नसक्नुका पछाडि विभिन्न कारण छन् । नयाँ प्रविधि भएका कारण पनि इलेक्ट्रिक स्कुटरको प्रयोगमा अभ्यस्त हुन ग्राहकलाई अझै केही समय लाग्न सक्ने देखिन्छ ।

इलेक्ट्रिक स्कुटर किन्ने सोच बनाएका ग्राहकमा अहिले यी साधनले दिने रेन्ज, चार्जिङमा निम्तिन सक्ने समस्या र ब्याट्रीको मूल्यलाई लिएर एक प्रकारको अन्योलता नै सिर्जना भइरहेको छ । बजारमा हाल उपलब्ध अधिकांश स्कुटरले सिंगल चार्जमा ८० किलोमिटर हाराहारी मात्रै रेन्ज दिने कारण ग्राहकले ढुक्क भएर चलाउन सक्ने अवस्था सिर्जना भएको देखिँदैन ।

अर्कोतर्फ, चार्जिङ पूर्बधार पर्याप्त मात्रामा विस्तार नभएका कारण घरमै चार्ज गर्नुको अर्को विकल्प देखिदैन । इलेक्ट्रिक स्कुटर प्रयोग गर्ने अधिकांश राइडरले अहिले रातको समयमा आफ्नै घरमा चार्ज गर्ने र उक्त चार्जले धानेसम्म दिनमा चलाउनुको अर्को समाधान पाएका छैनन् भन्दा फरक पर्दैन । स्कुटर चार्ज गर्नका लागि एकाध बाहेक अधिकांश ब्रान्डले डीसी फास्ट चार्जर नलाएका कारण यस्तो समस्या निम्तिएको हो ।

इलेक्ट्रिक स्कुटर प्रयोग गर्दा पेट्रोलमा लाग्न खर्च जोगिन्छ भने मर्मत सम्भार समेत धेरै गर्नु नपर्ने कारण संचालन खर्च एकदमै कम आउँछ । यसरी जोगाएको रकमलाई उनीहरुले निश्चित अवधिपछि ब्याट्री परिवर्तन गर्दा खर्च गर्नुपर्ने हुन्छ । बजारमा अहिले उपलब्ध अधिकांश ब्रान्डले ब्याट्रीमा २ वर्षसम्मको वारेन्टी दिँदै आएपनि बढीमा ५ वर्षसम्म ब्याट्रीले काम गर्ने देखिन्छ । त्यसपछि ब्याट्री फेर्दा स्कुटरको मूल्यको लगभग आधाजति रकम फेरि जोहो गर्नुपर्ने हुन्छ । जसका लागि ग्राहक तयार भएको पाइदैन ।

इलेक्ट्रिक स्कुटरमा सिफ्ट भैहाल्न नचाहनुको अर्को प्रमुख कारण रिसेल भ्यालु पनि हो । पेट्रोलबाट चल्ने स्कुटरलाई ४÷५ वर्ष चलाएर पछि बिक्री गर्दा पनि राम्रै मूल्य आउँछ भने इलेक्ट्रिक स्कुटरको रिसेल भ्यालु ब्याट्रीको आयु समाप्तीसँगै सक्किने लगभग निश्चित छ । अर्थात भनौ ब्याट्रीको आयु कम भएसँगै यस्ता स्कुटरलाई कौडीको भाउमा बिक्री गर्नुपर्छ भन्ने आम बुझाई छ ।

माथि उल्लेख गरिएका विभिन्न विषयको उचित समाधान नपाएसम्म ग्राहक इलेक्ट्रिक स्कुटरमा गैहाल्ने अवस्था देखिँदैन । ग्राहकका यी चारवटै समस्यालाई समाधान गर्नेगरी नेपालमा पछिल्लो समय ब्याट्री स्वापिङ प्रविधिका साथ गोगोरो भित्रिएको छ । विश्वप्रख्यात ताइवानी स्टार्टअप गोगोरोले मूलतः यी सबै विषयमा देखिएका अन्योलतालाई उचित समाधान दिने देखिन्छ ।

गोगोरोले सञ्चालन गर्ने ब्याट्री स्वापिङ स्टेसनमा पहिले नै चार्ज गरेर राखिएका ब्याट्री हुन्छन् । इलेक्ट्रिक स्कुटर प्रयोगकर्ताले आफ्नो चार्ज सकिएको ब्याट्री निकालेर चार्ज भएको ब्याट्री आफ्नो स्कुटरमा राख्न सक्छन् । यसका लागि लाग्ने आवश्यक रकम सबै अनलाइन रुपमै ट्रान्सफर गर्न सकिन्छ । यही नै ब्याट्री स्वापिङको महत्वपूर्ण कार्य हो । ब्याट्री स्वापिङ स्टेसनमा यसरी ब्याट्री स्वापिङ कार्य गर्दा करिव ६ सेकेन्ड मात्र लाग्ने हुँदा समयको बचतसँगै रेन्जको समेत समस्या हुँदैन ।

ब्याट्री स्वापिङ सुविधा भएका स्कुटरमा ग्राहकले ब्याट्रीको स्वमित्व लिनु नपर्ने कारण यसलाई फेर्दा लाग्ने खर्चको विषयमा समेत चिन्ता लिनु पर्दैन । स्कुटरमा प्रयोग हुने ब्याट्रीको स्वमित्व गोगोरोसँगै हुने कारण ग्राहकले ब्याट्रीमा खर्च हुने ठूलो रकमबाट छुटकारा पाउँछन् । एक प्रकारले हामीले अहिले ग्यास सिलिन्डर फेरेकै शैलीमा गोगोरोको ब्याट्री पनि स्वाप गर्न सकिन्छ ।

स्वपिङ प्रविधि भएका स्कुटर र ब्याट्री दुई अलग कम्पोनेन्ट भएका कारण ग्राहकले यसमा रिसेल भ्यालु समेत उच्च पाउने देखिन्छ । स्कुटरको रिसेल भ्यालुमा ब्याट्रीको कुनै भूमिका नहुने कारण सेकेन्ड ह्यान्ड मार्केटमा स्वापिङ प्रविधि भएका टु– ह्विलरले उच्च मूल्यांकन पाउने सम्भावना रहन्छ ।

नेपाली बजारमा पनि गोगोरोको ब्याट्री स्वापिङ प्रविधि भित्रिसकेको छ । नेपालमा नेबुला मोबिलिटीले गोगोरोको ब्याट्री स्वापिङ प्रविधि भित्र्याएको छ ।

हाल त्रिपुरेश्वर र लाजिम्पाट गरी दुई स्थानमा ब्याट्री स्वापिङ स्टेसन सञ्चालनमा छ । आगामी दसैं सम्ममा काठमाडौं उपत्यकाका विभिन्न ४५ स्थानमा नयाँ स्टेसन स्थापना गर्ने तयारी भइरहेको नेबुला मोबिलिटीको भनाइ छ । त्यसपछि क्रमशः देशका अन्य स्थानमा समेत यस्ता स्टेसन विस्तार गरिने छ ।