अलविदा चितवनकै अग्रणी अटोमोबाइल व्यवसायी निरकुमार पिया !

चितवनका अग्रणी अटोमोबाइल व्यवसायी निरकुमार पियाको निधन भएको छ । चितवनका साथै नेपालभरका अटोमोबाइल व्यवसायीहरुले उनको निधनमा श्रद्धाञ्जली व्यक्त गरेका छन् । पियाप्रति हाम्रो पनि हार्दिक श्रद्धाञ्जली ।

यसै सन्दर्भमा चितवनको अटोमोबाइल व्यवसाय र विकासको सन्दर्भमा पियासँग करिव एक दशक पहिले गरिएको कुराकानीका आधारमा तयार पारिएको सामग्री श्रद्धाञ्जली स्वरुप प्रस्तुत गरिएको छ ।

नारायणगढ बजार कुनै समय जंगलले घेरिएको थियो । निरकुमार पियाले पनि नारायणगढ बजार नहुँदै जंगल देखेका थिए । २००३ सालको अन्त्यतिर जन्मेका पियाले अन्य व्यवसाय गरे पनि धेरैले उनलाई चितवनको अटोमोबाइल क्षेत्रको सम्मानित व्यक्तिको रुपमा लिन्छन् ।

चितवन अटोमोबाइल्स एसोसिएसनको संस्थापक अध्यक्ष हुन् उनी । ०४९ सालमा एसोसिएसन स्थापना भएको थियो । त्यतिखेर अटोमोबाइल क्षेत्रकै एक जना व्यवसायीलाई निकै नै समस्या परेको थियो । सहयोगका लागि उनी र अन्य साथीहरु धेरै स्थानमा पुगे । त्यो अवस्थामा एउटा संगठित प्रयास आवश्यक रहेछ भन्ने कुरा अनुभव भयो । अटोमोबाइल क्षेत्रमा त्यतिखेर लगभग ३५ जना जति मात्र व्यवसायी थिए ।

सबैको सल्लाहमा निरकुमार पिया अध्यक्ष बने । त्यसपछि कुनै सामूहिक काम गर्न पनि सहज भएको उनलाई अनुभव भयो । भन्छन्, ‘मौखिक रुपमा एक दुई जनाले अनुरोध गर्दा भन्दा सामूहिक रुपमा जादा राम्रो हुँदो रहेछ ।’ तर उनी लामो समय एसोसिएसनमा बसेनन् । भन्छन्, ‘खोलियो । छोडियो । जिम्मा लगाइयो ।’ पछि अन्य व्यवसायीले एसोसिएसनलाई अगाडि बढाए । उनी एउटा वरिष्ठ सल्लाहकारको रुपमा रहे । आज चितवन अटोमोबाइल्स एसोसिएसन यो क्षेत्रमा प्रतिष्ठित संगठन बनेको छ । सबै व्यवसायीले पियाको योगदानलाई सधै सम्झिन्छन् ।

अटोमोबाइल क्षेत्रमा पिया चाहेरै लागेका भने होइनन् । काम गर्दै जादा त्यस्तै भइदियो । उनी ११ बर्षकै हुँदा बुवाको मृत्यु भएको थियो । चितवनमै तोरी, धान आदि कृषि उत्पादनको व्यापार त्यतिखेर नै गर्न थालेका थिए । अलि पछि आफ्नो काकाको गाडीमा हेटौंडा आउजाउ गर्न थाले । उनी भन्छन्, ‘त्यतिखेर म १५÷१६ बर्षको थिए । काकाको गाडी बिग्रेमा वा केही भएमा आफै मर्मत गर्न पनि तयार हुनु पथ्र्यो ।’ यसो हुँदा उनमा गाडीप्रतिको लगाव बढ्दै गयो । पछि काठमाडौं, वीरगन्ज मात्र नभएर भारतको कलकत्तासम्म पनि पुगे ।

यी सबै स्थान उनका लागि सधैका गन्तव्य बने । गाडीमा काम गर्दै जादा पार्ट्सको बारेमा पनि जानकारी हुन थाल्यो । त्यसैले उनले पार्ट्सको व्यवसाय पनि गर्न थाले । ०२९ सालमै उनले पार्ट्सको कारोबार गर्न थालेका थिए । त्यतिखेर गाडी भने थोरै थिए । ‘हातको औलामा गन्न सकिने गाडी थिए ।’ पिया भन्छन्, ‘सडकको अवस्था झन् अहिलेको तुलनामा धेरै कमजोर थियो ।’

उनले शुरुमा बीएमसी, स्टोरी, सेभ्रोले आदि ब्रान्ड भएको सम्झिन्छन् । पछि टाटाका गाडी पनि आए । बीचमा उनले गाडीको कारोबार पनि गरे । कुनै समय चितवनमा सार्वजनिक यातायातको क्षेत्रमा ‘चितवन टाइगर’ ब्रान्डका बस निकै नै लोकप्रिय थिए । चितवन टाइगरको सञ्चालक मध्ये पिया पनि एक हुन् । उनले त्यतिखेर भारतको जालन्धरमा बसेर बस तयार भए पछि नेपालमा पठाउने काम पनि गरेका थिए । कुनै समय चितवनमा ट्याक्सी चलाउनका लागि १० वटा मारुती भ्यानको व्यवस्था पनि उनी र उनका साथीहरुको समूहले गरेका थिए । तर यो विविध कारणले चल्न सकेन । यसमा उनको लगानी नै डुब्यो ।

चितवनको एभरेष्ट अटो इन्डष्ट्रिज एउटा उद्योगको रुपमा परिचित नाम हो । यु बोल्ट र अन्य स्पेयर पार्ट्सका लागि यो उद्योग निकै नै चर्चित छ । यो उद्योग पनि निरकुमार पियाकै योजना अनुसार स्थापना भएको हो । पार्ट्स उद्योग स्थापना गर्नका लागि धेरै स्थान खोजी गरेको उनी बताउछन् । सबै प्रक्रिया बुझेर लाग्ने बजेट समेत अनुमान गरेको तर पछि आर्थिक कारणले अन्य पार्ट्स उद्योग खोल्न नसकेको उनी बताउछन् । भारतमा गएर यु बोल्टको कारखाना हेरेर ‘यो त बनाउन सकिन्छ’ जस्तो लागेर काम अगाडि बढाएको उनी बताउछन् । भारतमा भएको कारखानाका सबै मेसिन ल्याएर उनले जोड्न लगाएका थिए ।

उनले शुरुमा बीएमसी, स्टोरी, सेभ्रोले आदि ब्रान्ड भएको सम्झिन्छन् । पछि टाटाका गाडी पनि आए । बीचमा उनले गाडीको कारोबार पनि गरे । कुनै समय चितवनमा सार्वजनिक यातायातको क्षेत्रमा ‘चितवन टाइगर’ ब्रान्डका बस निकै नै लोकप्रिय थिए । चितवन टाइगरको सञ्चालक मध्ये पिया पनि एक हुन् ।

नेपालमा अटोमोबाइल सम्बन्धी कुनै उद्योग खोल्ने आफ्नो पहिले देखिकै चाहना भएको उनी बताउछन् । भन्छन्, ‘मलाइ गाडीकै उद्योग नेपालमा खोल्ने चाहना थियो । तर धेरै अध्ययन नभएकाले यो क्षेत्रमा काम गर्न सकिएन । मेकानिकल इन्जिनियरहरुलाई पनि भने । उनीहरुले मलाई यस्ता असम्भव कुरा गर्ने बौलाहा पनि भने । सम्भव पनि थियो । तर पुरा गर्न सकिएन ।’

अहिले पिया र उनको समूहको अटोमोबाइल सम्बद्ध सबै व्यवसाय छ । पार्ट्स, लुब्रिकेन्ट्स आदि । उनी एउटा समूहमा आबद्ध छन् । पारिवारिक रुपमा पियालाई आफ्नो छोराले पनि सघाइरहेका छन् । अटोमोबाइल बाहेक फर्मास्युटिकल र बैंकिङ आदि व्यवसायमा पनि उनको संलग्नता छ । अब प्लाष्टिक उद्योगमा पनि लगानी बढाउने योजना बनाएका छन् । धेरै लगानी गर्नु हुँदैन र एकै स्थानमा बस्न वा एउटै मात्र काम गर्नु हुदैन भन्ने उनको मान्यता छ ।

जीवनमा धेरै उतारचढाव आए । सम्झनायोग्य घटना पनि धेरै छन् । तर पनि यो क्षेत्रमा आफू सन्तुष्ट भएको पिया बताउछन् । भन्छन्, ‘मैले गर्न आँटेको काम धेरै थिए । केही गरे पनि । धेरै काम गर्न नसकेकोमा पनि असन्तुष्ट छैन ।’ पैसाको भन्दा पनि आफूलाई साथ दिने मान्छेको कमी भएको उनको अनुभव छ ।

पछिल्लो समयमा अटोमोबाइल र अन्य व्यवसाय धेरै सजिलो भएको उनले पनि अनुभव गरेका छन् । यो अवस्था पहिले भने थिएन । अहिले चितवनमा सडक नपुगेको कुनै पनि गाउँ छैन । सबै स्थानमा गाडी पुग्छ । व्यवसाय पनि बढेको छ । यसका कारण अटोमोबाइल व्यवसायीलाई पनि फाइदा पुगेको उनको अनुभव छ ।