बाइक रोक्दा पहिले क्लच थिच्ने कि ब्रेक ? ९० प्रतिशतलाई छैन यसको जानकारी
दैनिक जीवनमा आवतजावत गर्न बाइकको प्रयोग आवश्यक भइसकेको छ । बाइकमा यात्रा...
गत साता आयोजित एक कार्यक्रममा नेपाल अटो मेकानिक्स व्यवसायी महासंघका महासचिव ठाकुरप्रसाद न्यौपानेले अटोमोटिभ इन्जिनियरहरुलाई अरुको संस्थामा जागिर खानु भन्दा आफ्नै स्वरोजगार पेशा अपनाउन आग्रह गरे । उनको आशय अटो मेकानिक्स व्यवसायमा प्रशस्तै सम्भावना छ र यसमा दक्ष जनशक्ति लाग्नु पर्छ भन्ने थियो ।
नेपालमा युवा बेरोजगारको समस्या छ भनेर भनिन्छ । तर अटोमोबाइल व्यवसाय र विशेष गरी सवारी साधन मर्मत गर्ने वर्कसपहरुमा भने अझै पनि प्रशस्तै जनशक्तिको खाँचो छ । अधिकांश मेकानिक्सहरु आफूले वर्कसपमा अग्रजहरुबाट सिकेकै भरमा सवारी साधन मर्मत गर्दै आएका छन् । उनीहरुलाई समय समयमा नयाँ प्रविधिको वारेमा तालिमको आवश्यकता भए पनि तालिम पाएका छैनन् । कोही जान्ने ब्यक्तिलाई सोधेर जानेकै भरमा कार्य गरिरहेका छन् ।
नेपालमा टाटा गाडीको आधिकारिक वितरक सिप्रदी ट्रेडिङ प्रालिका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सीईओ) राजनबाबु श्रेष्ठले सिप्रदीले नैकापमा विश्व स्तरीय तालिम केन्द्र सञ्चालन गरिरहेको र आगामी दिनमा धेरै मेकानिक्सहरुलाई तालिम प्रदान गरिने बताउँछन् । हुन पनि सिप्रदीले टाटा गाडी मात्र नभएर जुनसुकै गाडी बनाउने मेकानिक्सलाई समेत तालिम प्रदान गर्दै आएको छ । अटो मेकानिक्स व्यवसायी महासंघसँग मिलेर नेपालभरका मेकानिक्सहरुलाई तालिम प्रदान गरिरहेको न्यौपाने समेत स्वीकार्छन् । यद्यपि अन्य गाडी निर्माता कम्पनीका आयातकर्ताहरुले भने आफ्नो आधिकारिक वर्कसपमा काम गर्ने मेकानिक्स भन्दा अन्यलाई तालिम प्रदान गर्ने कार्यमा धेरै चासो दिएको पाइदैन ।
व्यवसायीहरुको भनाइ अनुसार अहिले चारपांग्रे सवारी साधन मर्मत गर्ने वर्कसपहरुमा ६० प्रतिशत र दुई पांग्रे सवारी साधन मर्मत गर्ने वर्कसपहरुमा ९० प्रतिशत मेकानिक्सहरु विदेशी छन् । नेपालमा काम सिकेका अटो मेकानिक्सहरु विदेशमा पलायन हुने लहर नै चलेको छ । यसले गर्दा पनि भएका जनशक्ति समेत घट्दै गएको अवस्था छ । श्री नेपाल अटो मेकानिक्स व्यवसायी संघका अध्यक्ष राजकुमार बिकेका अनुसार बाइक बनाउने मेकानिक्सको समेत बजारमा सधै अभाव हुने गरेको छ । यसले गर्दा धेरैजसो मेकानिक्सहरु वर्कसपमा काम गर्दै सिक्दै गर्ने गरेका छन् ।
दुई पांग्रे वा चार पांग्रे सवारी साधन मर्मतका लागि दक्ष मेकानिक्स उत्पादन गर्ने संस्थाहरु नेपालमा नभएका होइनन् । सानोटिमी प्राविधिक शिक्षालय देखि विभिन्न नगरपालिका र गाउँपालिकाहरुले समेत विभिन्न प्रकारका स्वरोजगार जनशक्ति उत्पादन गर्ने तालिमहरु सञ्चालन गरिरहेका छन् । पछिल्लो समयमा विभिन्न सवारी आयातकर्ता कम्पनीहरुले समेत यस्ता तालिम आयोजना गर्छन् । तर पनि यो क्षेत्रमा जहिले पनि जनशक्तिको अभाव देखिन्छ ।
मेकानिक्स पेशा एउटा स्वरोजगार बन्ने पेशा हो । केही समय काम सिके पछि धेरै मेकानिक्सहरुले आफ्नै व्यवसाय गरेको पाइन्छ । यद्यपि यो पेशालाई समेत व्यवस्थित गर्नुपर्ने आवश्यकता भएको यो क्षेत्रमा कार्यरत व्यवसायीको भनाइ छ । काठमाडौं उपत्यकाकै सन्दर्भमा पनि एउटा सानो सटर भाडामा लिएकै भरमा वर्कसप चलाउने र सरकारलाई कर समेत नतिरेर व्यवसाय सञ्चालन भइरहेको र यसले वास्तविक व्यवसायीलाई मार परेको संघका अध्यक्ष राजकुमार बिकेले बताए ।
व्यवसायीहरुको भनाइ अनुसार अहिले चारपांग्रे सवारी साधन मर्मत गर्ने वर्कसपहरुमा ६० प्रतिशत र दुई पांग्रे सवारी साधन मर्मत गर्ने वर्कसपहरुमा ९० प्रतिशत मेकानिक्सहरु विदेशी छन् ।
यस्ता विभिन्न प्रकारका समस्या समाधानको लागि आफूहरुले अटोल्यान्डको माग गरिरहेको महासंघका महासचिव न्यौपाने बताउँछन् । सबै अटो मेकानिक्सहरुले एकै स्थानमा व्यवसाय गर्ने हो भने सहरी सौन्दर्यमा पनि सहयोग पुग्ने र व्यवसायीहरुलाई पनि सहज हुने भएकाले अटोल्यान्डको माग निकै नै बढ्दो छ । बुटवलको मैनाबगरमा भएको पहिलो अटोल्यान्ड देखि हाल दाङको घोराही र तुल्सीपुरमा समेत अटोल्यान्ड स्थापित भइसकेको छ । आगामी दिनमा अन्य सहरमा समेत अटोल्यान्ड स्थापना गरिनु पर्ने लविङमा नेपाल अटो मेकानिक्स व्यवसायी महासंघ क्रियाशील छ ।
नेपालमा धेरै अटो मेकानिक्स व्यवसायीहरुले यही पेशामार्फत आफ्नो दैनिक जीवनलाई आकर्षक बनाएका छन् । परिवार पाल्न मात्र होइन, आधारभूत आवश्यकत पुरा गरेर अन्य कार्यमा समेत यही पेशाले सहज बनाइदिएको छ । कसैको पाउ मोलेर गर्नु नपर्ने पेशा भएको र आफ्नै तरिकाले व्यवसाय गर्न सकिने भएकाले यो पेशा आकर्षक छ । तर धुलोमैलोमा खेल्नु पर्ने र फोहोरी पेशा भन्ने मान्यता समेत कतिपयको भएकाले यसमा धेरै आकर्षित नभएको हुन सक्छ । यद्यपि आधुनिक जमानामा यो व्यवसायलाई अझै व्यवस्थित गरी सफा र सुग्घरयुक्त तरिकाले यो व्यवसायलाई थप आकर्षक बनाउन सकिन्छ ।
कुनै युवाले यो पेशा सिक्यो भने उसले सहरी क्षेत्रको जुनसुकै वर्कसपमा पनि काम पाउने सम्भावना छ । राम्रो गर्दैै गए पछि आफै वर्कसप खोल्न पनि सकिन्छ । नेपालमा जहिले पनि नयाँ सवारी साधन भित्रिरहेका छन् । पुराना सवारी साधन पनि छन् । यी सवारी साधन बिग्रेको अवस्थामा र सामान्य अवस्थामा समेत सर्भिसिङ गराउनु पर्ने आवश्यकता हुन्छ । यो अवस्थामा काम लाग्ने भनेका अटो मेकानिक्स नै हुन् । तर पनि जहिले पनि यो पेशामा जनशक्तिको अभाव नै रहेको छ । त्यसैले यसको कमीलाई पुरा गर्नका लागि पनि युवा जनशक्ति लाग्नु पर्ने आवश्यकता छ ।
दैनिक जीवनमा आवतजावत गर्न बाइकको प्रयोग आवश्यक भइसकेको छ । बाइकमा यात्रा...
हरेक सवारी साधन धनीले कुन समयमा सवारी साधनको कर तिर्ने भन्ने कुरा थाहा...
काठमाडौं – सरकारले हालै प्रस्तुत गरेको बजेटमार्फत इलेक्ट्रिक गाडीमा कर...